ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ
«Μετανοίας ὁ καιρός· προσέρχομαί σοι, τῷ πλαστουργῷ μου· ἆρον τόν κλοιόν ἀπ’ ἐμοῦ τόν βαρύν, τόν τῆς ἁμαρτίας, καί ὡς εὔσπλαχνός μοι δός παραπτωμάτων ἄφεσιν», (Α, 17), (Μέγας Κανών).
Πρός τούς εὐσεβεῖς χριστιανούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Καθώς εὑρισκόμεθα στήν ἀρχή τοῦ «εὐπροσδέκτου καιροῦ» (Β’ Κορ. 6, 2) τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς κατανυκτικότερης περιόδου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους, ἀκοῦμε σήμερα ὡς σάλπιγγα δυνατή καί ἀφυπνιστική τήν προτροπή τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας: «Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή…» (Δοξαστικό αἴνων, Κυριακή τῆς Τυρινῆς). Ἀπό σήμερα τό βράδυ μέ τήν ἀκολουθία τοῦ Κατανυκτικοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Συγγνώμης εἰσερχόμαστε στήν ψυχωφελῆ Τεσσαρακοστή, κατά τήν διάρκεια τῆς ὁποίας καλούμεθα ὅλοι μας νά κάνουμε μία νέα ἀρχή στόν πνευματικό μας ἀγώνα, πρός κάθαρσιν καί ἁγνισμόν ψυχῶν καί σωμάτων. Μέ ἐφόδια τήν προσευχή, τήν νηστεία, τό χαροποιόν πένθος, τήν νήψη, τήν περισυλλογή, τήν ἐλεημοσύνη, τήν μετάνοια, τήν μυστηριακή ζωή καί κυρίως τήν παντοδύναμη χάρη τοῦ Θεοῦ, εἰσερχόμαστε μέ ἀρχοντικό φρόνημα καί χαρά στό στάδιο τῶν ἀρετῶν, προσβλέποντες πρός τό κενό, ἀπαστράπτον μνημεῖον τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ἀπ’ ὅπου ἀενάως πηγάζει ἡ συγχώρησις, ἡ ζωή καί ἡ ἀνάστασις.
Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι μία πορεία ἐπιστροφῆς στό πατρικό μας σπίτι. Πορεία εὐλογημένη, λυτρωτική, ἁγία, πού μᾶς ὁδηγεῖ «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ Πατέρα. Ἡ ἁγία Τεσσαρακοστή παρέχει ἐξαιρετικές εὐκαιρίες βαθειᾶς καί γόνιμης περισυλλογῆς καί ἐπαναπροσδιορισμοῦ τῶν προτεραιοτήτων τοῦ βίου μας μέ βάση τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι μία στάση καί ἐπιλογή ζωῆς. Ἕνας σταυρός καί μία θυσία πού φέρνει ἀνάσταση καί ζωή. Τά κατανυκτικά κατευθυνθήτω τῆς ἱερᾶς ἀκολουθίας τῶν Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, οἱ ποιητικές ἀναφορές τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου,τό θεολογικό ὕψος τοῦ Μεγάλου Κανόνος, οἱ πλήρεις λυρισμοῦ στάσεις τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τό ἀσκητικό καί νηπτικό ἦθος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, τά λυτρωτικά δάκρυα, ὁ τελωνικός στεναγμός, ἡ θεάρεστη νηστεία, ἡ σιωπή καί ἡ ἐσωτερική ἐνατένιση, χαρίζουν δύναμη στήν ἀνθρώπινη ψυχή νά ἀγωνισθεῖ ἐνάντια στήν φθορά καί τόν θάνατο. Θάνατος λογίζεται ὁ χωρισμός μας ἀπό τόν Θεό, καί ἀνάστασις ἡ διά τῆς μετανοίας ἐπιστροφή μας στή ζωή. Ἡ ἐπίγνωση τῆς πνευματικῆς μας φτώχειας, ἡ συντετριμένη καρδιά, ἡ ἐμπιστοσύνη στό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἀπόφαση ἐπιστροφῆς στόν «πατρικό μας Οἶκο» εἶναι οἱ πνευματικές συνιστῶσες αὐτῆς τῆς ὄμορφης προσπάθειας. Πρός αὐτή τήν σωτήρια κατεύθυνση μᾶς χειραγωγεῖ φιλοστόργως ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἡ Ἐκκλησία προτείνει σέ ὅλους μας ἕναν τρόπο ζωῆς φιλόθεο καί φιλάνθρωπο, μέ στοιχεῖα πνευματικῆς ἐγρηγόρσεως καί ἀντιστάσεως στήν ἁμαρτία. Ἡ ἁμαρτία γιά τόν ἄνθρωπο δέν εἶναι ἁπλῶς μία ἠθική πτώση καί ἀστοχία, ἀλλά μία τραγική, ὀντολογικοῦ χαρακτῆρος, ἀλλοτρίωση καί αὐτονόμηση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεόν, τήν πηγή τῆς ζωῆς καί τοῦ ἁγιασμοῦ. Γι’ αὐτό ἡ ἁμαρτία γεννᾶ θάνατο, παράγει σκοτάδι, ἀπεργάζεται τήν αἰώνια θλίψη καί τόν ἀπαράκλητο ὑπαρξιακό πόνο. Τό φρόνημα τῆς συνεχοῦς μετανοίας, ὡς ὑπόθεσις τῆς παρούσης ζωῆς καί προϋπόθεσις σωτηρίας, προβάλλει ἐνώπιόν μας ὡς ἐπιλογή καί ἄθλημα ἐλευθερίας. Ὅσοι ἀγαποῦν ἀληθινά τόν Χριστό, αὐτοί καί θά ἀγωνισθοῦν, αὐτοί καί θά στεφανωθοῦν ἀπό τόν ἀγωνοθέτη Κύριο.
Ἐκεῖνος εἶναι ἡ δόξα καί τό τρισμακάριο ἔπαθλο τῶν φιλοτίμων ἀγωνιστῶν. Ὁ πνευματικός μας ἀγώνας αὐτῆς τῆς ἁγίας περιόδου θά μᾶς δώσει τήν δυνατότητα νά ζήσουμε πραγματικά τό Πάσχα ὡς τό τέλος «τοῦ παλαιοῦ» μέσα μας καί ὡς τήν ἀπαρχή μιᾶς νέας ζωῆς «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Κάθε ἔτος ἡ ἁγία Τεσσαρακοστή μᾶς ὑπενθυμίζει μέ τόν πιό διδακτικό τρόπο ὅτι μόνον ὁ Χριστός εἶναι ἡ ζωή μας καί μόνο μέσα ἀπό τήν κοινωνία μαζί Του μποροῦμε νά ζήσουμε πραγματικά. Ἡ μετάνοια «ὡς ἀνάκλησις βαπτίσματος, ὡς συνθήκη πρός Θεόν δευτέρου βίου, ὡς συνειδότος καθαρισμός» (Ἁγίου Ἰωάννου, Κλῖμαξ, 5, 2), εἶναι ἡ ὁδός πού πρέπει νά βαδίσουμε καί ὁ τρόπος ζωῆς πού καλούμεθα νά ζήσουμε. Εὔχομαι πατρικῶς στό τέλος αὐτῆς τῆς ἁγίας πορείας νά συναντηθοῦμε ὅλοι μας, ὡς Σῶμα Χριστοῦ, «λάμποντες, ἀστράπτοντες, ἠλλοιωμένοι» στήν ἀνείπωτη χαρά τοῦ Πάσχα, στήν ὁποία μᾶς μυσταγωγεῖ ὁ ἴδιος ὁ Ἀναστημένος Χριστός μας, τό μυστικό καί αἰώνιο Πάσχα. Ἔχετε ὅλοι σας τήν ὁλόθυμη Ἐπισκοπική μου εὐλογία. Ζητῶ καί ἐγώ τήν δική σας προσευχή! Ὁ Κύριος μετά πάντων ἡμῶν. Ἀμήν.
Εὐλογημένη καί σωτήρια Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Καλή Ἀνάσταση.
Διάπυρος εὐχέτης ὅλων σας πρός τόν Κύριον
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος