ΑΓΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2021
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ
«Χριστός γεννᾶται δοξάσατε· Χριστός ἐξ οὐρανῶν
ἀπαντήσατε· Χριστός ἐπί γῆς ὑψώθητε…»
(Ἁγ. Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος 38, Εἰς τά
Θεοφάνια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σωτῆρος).
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἐπέλαμψε καί πάλιν ἡ χαρμόσυνη καί ἁγία πανήγυρη τῶν Χριστουγέννων, ἡ μητέρα ὅλων τῶν χριστιανικῶν ἑορτῶν. Ὁ Κύριός μας ταπεινῶς καί ἀθορύβως ἀεί γεννᾶται μέσα στόν λειτουργικό καί σωτήριο χρόνο τῆς Ἐκκλησίας μας, τῆς νέας Βηθλεέμ, καί μέ τό οὐράνιο καί σωστικό φῶς Του σκεπάζει ὁλόκληρη τήν κτίση. Ἀνέτειλε ἡ ἀνατολή τῶν ἀνατολῶν, ἡ φωταυγής καί φωσφόρος ἡμέρα τοῦ Θεοῦ, πού διαλύει τό πυκνό σκοτάδι τῆς ἀγνωσίας καί νικᾶ τήν δύναμη τῆς ἁμαρτίας. Τό συγκλονιστικό θαῦμα τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως, ἡ ἀνερμήνευτη σύλληψη καί ἡ ἀνέκφραστη γέννηση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, «τό πάντων καινῶν, καινότατον θαῦμα, τό μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον», ὅπως χαρακτηριστικῶς θεολογεῖ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, γιά μία ἀκόμη φορά φανερώνει στόν κόσμο τήν ἀνεξάντλητη πατρική ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρός τό δημιούργημά του, τόν ἄνθρωπο, χάριν τοῦ ὁποίου τέμνει τήν ἱστορία, ὑπερβαίνει τούς νόμους τῆς φύσεως καί πραγματώνει τό παράδοξο καί ξένο μυστήριο τῆς θείας σαρκώσεως.
Ὁ Θεός Λόγος, ὁ εἷς τῆς Παναγίας Τριάδος, ἡ εὐδοκία τοῦ Πατρός, στήν γῆ μετά ἀνθρώπων συναναστρέφεται, χωρίς ποτέ νά χωρισθεῖ ἀπό τόν Πατέρα. «Ὁ ἄσαρκος σαρκοῦται, ὁ λόγος παχύνεται, ὁ ἀόρατος ὁρᾶται, ὁ ἀναφής ψηλαφᾶται, ὁ ἄναρχος ἄρχεται, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, Υἱός ἀνθρώπου γίνεται» (Ἁγ. Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος 38, Εἰς τά Θεοφάνια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σωτῆρος). Ἡ θεία ἐνανθρώπηση φανερώνει στόν κόσμο μέ ἡσύχιο, ταπεινό ἀλλά καί συγκλονιστικό τρόπο «τό μέγα τῆς εὐσεβείας μυστήριον» (Α’ Τιμ. 3,16) γιά τό ὁποῖο ὁ οὐρανοβάμων Ἀπόστολος Παῦλος, γεμᾶτος εὐγνωμοσύνη πρός τόν Σωτῆρα Χριστό τονίζει: «Γινώσκετε τήν χάριν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅτι δι’ ὑμᾶς ἐπτώχευσε πλούσιος ὧν, ἵνα ὑμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσητε (Β’ Κορ. 8, 9). Διά τοῦτο καί ἡ ἐν χρόνῳ γέννηση τοῦ Κυρίου μας ὀνομάζεται ἀπό τούς θείους πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, συγκατάβασις, κένωσις, ταπείνωσις, πτωχεία. Ὁ προαιώνιος Λόγος ἀπό ἀπροσμέτρητη ἀγάπη γεννᾶται «ἐν Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας, ἐν ἡμέραις Ἡρώδου τοῦ Βασιλέως» (Ματθ. 1, 2) ὡς ἄνθρωπος, ἀνακαινίζει καί ἀναπλάθει τόν ἄνθρωπο, φανερώνει τόν ἄλλο Παράκλητο, «τόν θησαυρό τῶν ἀγαθῶν», τό Ἅγιο Πνεῦμα καί καθιστᾶ τόν ἄνθρωπο πνευματέμφορο, μέτοχο τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν καί συμπάρεδρο τῆς θείας μεγαλοσύνης. Καί ὅλα αὐτά μέ ἀπόλυτο σεβασμό στήν ἐλευθερία μας. Ἐκεῖνος μᾶς προσφέρει τήν δυνατότητα, ἐνῶ ἀφήνει σ’ ἐμᾶς τήν ἐπιλογή.
Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός διά τῆς θείας ἐνανθρωπήσεώς Του, σέ συγκεκριμένο ἱστορικό χρόνο καί τόπο γεννᾶται ὡς τέλειος ἄνθρωπος, κατά πάντα ὅμοιος μέ ἐμᾶς, ἐκτός ἁμαρτίας καί μᾶς καθιστᾶ οἰκείους Του, φίλους, ἀδελφούς Του κατά χάριν, διά «τό εἶναι αὐτόν πρωτότοκον ἐν πολλοῖς ἀδελφοῖς» (Ρωμ. 8, 29). Ὁ ἀθάνατος καί παντεχνήμων Λόγος ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά μᾶς μεταδώση τό καλύτερο, τό ἀνώτερο, τό ἁγιώτερο, δηλαδή τήν θεότητά Του. Σαρκώθηκε, γιά τόν δικό μας ὀντολογικό πλουτισμό, γιά τήν δική μας λύτρωση καί σωτηρία, γιά νά γίνουμε ἐμεῖς «κοινωνοί θείας φύσεως» (Β’ Πέτρου 1, 4). Μέσα σέ αὐτή τήν πορεία τοῦ χρόνου, τό χθές, τό σήμερα, τό αὔριο φωτίζονται, νοηματοδοτοῦνται καί ἀλληλοπεριχωροῦνται μέσα στό φῶς τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ὁ θεάνθρωπος Ἰησοῦς προσλαμβάνει ὡς ὁ καλός Σαμαρείτης τήν πληγωμένη ἀνθρώπινη φύση, τήν θεραπεύει φιλοστόργως, τήν φωτίζει, τήν ἐξυψώνει εὐεργετικῶς, τήν ἀπελευθερώνει λυτρωτικῶς ἀπό τίς ἁμαρτίες, τήν δικαιώνει ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ Πατέρα καί ἐν τέλει τήν καθιστᾶ κατά χάριν μέτοχο τῆς θείας μακαριότητος. Τό ταπεινό καί φαινομενικά ἀδύναμο βρέφος τῆς Βηθλεέμ εἶναι ὁ αἰώνιος Θεός τῶν δυνάμεων, ὁ παντοκράτωρ καί δημιουργός τοῦ σύμπαντος, ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ Κύριος τῆς ἱστορίας, ὁ φιλόστοργος Δεσπότης τῆς Ἐκκλησίας Του, «ὁ ὤν καί ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος» (Ἀποκ. 1, 4). Πορεύεται ἡρέμως μέσα στίς πολύβουες πολιτείες μας καί στήν ἔρημο τῆς μοναξιᾶς μας καί ὡς «ὁ ἀεί προσφέρων καί προσφερόμενος» χαρίζει στίς καρδιές μας, ἐφόσον τό θελήσουμε, «τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν εἰρήνην» καί τήν πληρότητα τῆς ζωῆς.
Μέ τήν σάρκωση τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἐπέρχεται ὀντολογικῶς ἡ εἰρήνευση, ἡ συμφιλίωση καί ἡ καταλλαγή τοῦ «ἀσώτου» ἀνθρώπου μέ τόν δημιουργό του. Τό ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς καταλλαγῆς εἶναι ἡ ἀποκατάσταση τῆς ἐσωτερικῆς πληρότητος καί τῆς εἰρήνης στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων καί ἡ πρός ἀλλήλους στοργή καί ἀγάπη. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τονίζει χαρακτηριστικῶς: «Αὐτήν τήν εἰρήνη νά φυλάσσωμε, ἀδελφοί, ὅσο μποροῦμε. Διότι αὐτήν ἐλάβαμε ὡς κληρονομία ἀπό τόν Σωτῆρα μας, πού ἐγεννήθη σήμερα καί μᾶς ἔδωσε τό Πνεῦμα τῆς υἱοθεσίας, διά τοῦ ὁποίου γινόμεθα «κληρονόμοι μέν Θεοῦ, συγκληρονόμοι δέ Χριστοῦ» (Ρωμ. 8,17).
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Μέσα στόν ραγδαίως μεταβαλλόμενο, ταραχώδη καί ἀνασφαλῆ κόσμο τῶν θεαματικῶν ἐπιτυχιῶν ἀλλά καί τῶν τραγικῶν κρίσεων, τό θεῖο καί ἐλπιδοφόρο μήνυμα τῆς κατά σάρκα Γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ προβάλλει ἐνώπιόν μας ἰδιαιτέρως ἐπίκαιρο. Τό θεῖο βρέφος τῆς Βηθλεέμ ἐγκαινίασε μιά νέα πραγματικότητα γιά τόν ἄνθρωπο μέ κυρίαρχα στοιχεῖα τήν χάρη, τήν ἀγάπη, τήν ἀλήθεια, τήν ζωή, ὥστε δικαίως ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής Ἰωάννης νά λέγει ὅτι «ἀπό τόν ἀνεξάντλητο πλοῦτο τῆς τελειότητος καί τῶν δωρεῶν Του πήραμε ὅλοι ἐμεῖς. Πήραμε τή μία χάρη πάνω στήν ἄλλη. Μετά τή χάρη τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν μας λάβαμε καί τήν χάρη τῆς υἱοθεσίας καί τῆς μακαρίας ζωῆς. Καί ὁλοένα δεχόμαστε νέα ὑπεράφθονη χάρη πάνω σ’ ἐκείνη πού προηγουμένως λάβαμε» (Ἰω. 1, 16), ἀλλά καί τήν «πλησμονή τῆς ζωῆς» (Ἰω. 10, 10). Μέ ἀφορμή, λοιπόν, τά ἐφετεινά Χριστούγεννα, ἄς δοξάσουμε μέσα ἀπό τήν καρδιά μας μέ λόγους καί ἔργα ζωῆς τήν ἄφατη φιλανθρωπία καί συγκατάβαση τοῦ Κυρίου μας καί ἀκολουθώντας μέ ὁδηγό τήν εὐαγγελική πίστη τά σωτήρια βήματά Του, νά συμπορευθοῦμε, στό νῦν καί ἀεί τῆς ζωῆς μας, μέ ἀγάπη, ταπεινό φρόνημα, ἐμπιστοσύνη καί εἰρήνη μαζί Του καί μέ τόν συνάνθρωπό μας, τήν εἰκόνα Του καί ἀδελφό μας.
Ἡ χάρις καί τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ πρός χάριν μας γεννηθέντος Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, εὔχομαι νά εἶναι πάντοτε μαζί σας.
Εὐλογημένα καί ἅγια Χριστούγεννα
Μετ’ εὐχῶν πατρικῶν καί ἀγάπης ἐν Χριστῷ νηπιάσαντι
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος