Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ῥῶσσος
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ῥῶσος γεννήθηκε τὸ 1690 μ.Χ. στήν Ῥωσία. Οἱ γονεῖς του, πιστοὶ χριστιανοὶ οἱ ἴδιοι, βάπτισαν τὸν γιὸ τους χριστιανὸ καὶ τὸν μεγάλωσαν σύμφωνά μέ τις ἐπιταγὲς τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ὁ Ἅγιος ἀπὸ μικρὸς ἔγινε θερμὸς χριστιανὸς καὶ διέγαγε τὸν βίο του ἐν Χριστῷ.
Ὅταν ἔφτασε στην καταλληλη ἡλικία, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης κατετάγη στον Ῥωσικὸ στρατό. Τὴν ἐποχὴ ἐκείνη μαινόταν ὁ Ῥωσοτουρκικὸς πόλεμος. Ὁ Ἅγιος πολέμησε σὲ αὐτὸν τὸν πόλεμο, ἕως ὅτου αἰχμαλωτῖστηκε ἀπὸ τοὺς Τούρκους καὶ δόθηκε σὰν σκλάβος σὲ ἕνα Τοῦρκο ἀξιωματικό που καταγόταν ἀπὸ τὸ χωριὸ Προκόπι τῆς Μικρὰς Ἀσιάς. Ὁ Τοῦρκος ἀξιωματικὸς μετέφερε τὸν Ἅγιο στο Προκόπι καὶ ἐκεῖ προσπάθησε, ὅπως συνηθιζόταν τότε, να τὸν πείσει να ἀλλαξοπιστήσει. Ὁ Ἅγιος ἀντιστάθηκε σθεναρὰ σὲ ὄλες τις προσπάθειες τοῦ Τούρκου καὶ τέλος, μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ὁ Τοῦρκος ἄφησε ἤσυχο τὸν Ἅγιο να διατηρήσει τὴν πιστὴ του.
Οἱ συνθῆκες διαβίωσης τοῦ Ἁγίου ἤταν πολὺ σκληρές. Κοιμόταν στο στάβλο τοῦ ἀφεντικοῦ του, μαζί με τὰ ζώα τῶν ὁποίων την φροντίδα του εἶχε ἀναθέσει. Ἔτρωγε ἐλάχιστα, τὰ ῥούχα του ἤταν φτωχικὰ καὶ ἤταν ἀναγκασμένος να περπατὰ χωρὶς ὑποδήματα. Σὲ αὐτὸν τὸν στάβλο, ὁ Ἅγιος προσευχόταν, ἐνῶ τὰ βράδια συχνὰ ἐπισκεπτόταν μιά ἐκκλησία που ἤταν ἐκεῖ κοντά, ἀφιερωμένη στον Ἅγιο Γεώργιο.
Ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Ῥώσου, ἔφερε εὐλογία στο σπίτι τοῦ ἀφεντικοῦ του, ὁ ὁποῖος πλούτισε καὶ ἔγινε ἀπὸ τοὺς ἰσχυροτέρους ἀντρες τῆς περιοχῆς. Ὅταν κάποια στιγμὴ ὁ Τοῦρκος ἀξιωματικὸς ἐπισκέφτηκε τὴν Μέκκα για προσκύνημα, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης με θαυμαστὸ τρόπο ἔστειλε ἀπὸ τὸ Προκόπι στην Μέκκα ἕνα πιάτο με ῥύζι για τὸ ἀφεντικὸ του. Στην ἀρχὴ δεν τὸν πίστεψαν, ἀλλὰ ὅταν ὁ Τοῦρκος γύρισε ἀπὸ τὴν Μέκκα φέρνοντας τὸ πιάτο μαζὶ τοῦ πείστηκαν καὶ τὸ θαῦμα αὐτὸ ἔγινε σὲ ὅλους ὅσους κατοικοῦσαν στην περιοχὴ γνωστό.
Ὁ Τοῦρκος θέλοντας να τιμήσει τὸν Ἅγιο προσφέρθηκε να του καλυτερέψει τις συνθῆκες διαβίωσης. Ὁ Ἅγιος ὅμως ἀρνήθηκε καὶ συνέχισε να φροντίζει τὰ ζώα τοῦ ἀφεντικοῦ του καὶ να μένει στον στάβλο. Δουλεύοντας τὴν ἡμέρα καὶ προσευχόμενος τὴν νύχτα ἔζησε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ῥῶσος τὸν ὑπολοιπο τοῦ βίου του ἕως τις 27 Μαΐου τοῦ 1730 μ. Χ. ὅπου ἀναπαύτηκε σὲ ἡλικία 40 ἐτῶν.
Τὸ σῶμα τοῦ παραδόθηκε ἀπὸ τὸ ἀφεντικὸ του στους Χριστιανοὺς τοῦ Προκοπίου ὥστε να τὸ θάψουν σύμφωνά με τοὺς κανόνες τοῦ Χριστιανισμοῦ. Τὸ σῶμα τοῦ Ἁγίου ἐνταφιάστηκε στο χριστιανικὸ νεκροταφεῖο καὶ ἐκεῖ παρέμεινε για τρεισήμισι χρόνια. Μετὰ τὸ πέρας αὐτῶν τῶν ἐτῶν ὁ Ἅγιος ἐμφανίστηκε στον ὕπνο ἑνὸς γέροντα Ἱερέα ζητώντας του να γίνει ἀνακομιδὴ τοῦ ἱεροῦ λειψάνου του. Κάθε βραδὺ μία στήλη φωτὸς κατέβαινε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στον τάφο τοῦ Ἁγίου.
Οἱ Χριστιανοὶ ἔκαναν τὴν ἀνακομιδὴ τοῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου καὶ τὸ τοποθέτησαν σὲ μία λάρνακα κάτω ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στον ὁποῖο προσευχόταν ὁ Ἅγιος ἐν ὄσο ἤταν στη ζωή.
Πολλὰ θαύματα γίνοντάν με τὴν χαρη τοῦ Ἁγίου καὶ κόσμος πολὺς ἐρχόταν να προσκυνήσει τὸ Ἱερὸ Λείψανό του. Ὅταν τὸ 1834 μ.Χ. κτίστηκε στο Προκόπι ἔνας μεγάλος Ναὸς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, μεταφέρθηκε ἐκεῖ τὸ Λείψανό του. Τρεῖς φορὲς ὅμως θαυματουργὰ ἐπέστρεφε τὸ βραδὺ τὸ Ἱερὸ Λείψανο τοῦ Ἁγίου στον παλαιὸ ναό, ἐνῶ οἱ πιστοὶ τὸ μετέφεραν τὴν ἡμέρα στον νέο Ναό. Μετὰ ἀπὸ πολλὲς ἀγρυπνίες, καί με τὴν συγκατάβαση τοῦ Ἁγίου μεταφέρθηκε μόνιμα πλέον τὸ λείψανο του στον νέο Ναό.
Σὲ αὐτὸν τὸν ναὸ ἔμεινε ὁ Ἅγιος μέχρι τὸ 1924 μ.Χ. Μὲ τὴν ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν Ἑλλάδας καὶ Τουρκίας που ἔγινε τότε, μεταφέρθηκε καὶ τὸ Ἱερὸ Λείψανο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Ῥώσου στο Νέο Προκόπι τῆς Εὐβοίας ὅπου ἐγκαταστάθηκαν οἱ Ἕλληνές που ζούσαν στο Προκόπι τῆς Μικρὰς Ἀσιάς. Ἡ μεταφορὰ στο Νέο Προκόπι Εὐβοίας, ἔγινε χάρη στις προσπάθειες τοῦ Παναγιώτη Παπαδόπουλου. Ὁ ἀείμνηστος Παναγιώτης Παπαδόπουλος ναύλωσέ με δικὴ του δαπάνη τὸ πλοῖο «Βασίλειος Δεστούνης» με τὸ ὁποῖο ἐκτὸς ἀπὸ τὸ σκήνωμα τοῦ Ἁγίου μεταφέρθηκαν στην Ἑλλάδα καὶ 800 πατριῶτες.
Τὸ 1930 ἄρχισε να χτίζεται ναὸς πρὸς τιμὴ τοῦ Ἁγίου, ὁ ὁποῖος ὁλοκληρώθηκε μετὰ ἀπὸ πολλοὺς κόπους τῶν πιστῶν τὸ 1951. Τότε μεταφέρθηκε ὁ Ἅγιος στο νέο Ναὸ καὶ ἐκεῖ βρίσκεται μέχρι τις μέρες μας. Πιστοὶ ἐπισκέπτονται τὸν ναὸ αὐτὸ καὶ προσκυνοῦν τὸν Ἅγιο, ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικὸ εὐχαριστώντας τὸν για τὰ θαύματα καὶ τὴν βοήθειά που τοὺς δινεῖ με τήν χάρη του.
Τὴν μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ῥώσου ἐορτάζουμε στις 27 Μαΐου.
Ἀπολυτίκιον.
Ἐκ γῆς ὁ καλέσας σὲ πρὸς οὐρανίους μονάς, τηρεῖ καὶ μετὰ θάνατον, ἀδιαλώβητον, τὸ σκῆνός σου Ὅσιε. Σῦ γὰρ ἐν τῇ Ἀσία, ὡς αἰχμάλωτος ἤχθης, ἔνθα καὶ ὠκειώθης, τῷ Χριστῷ Ἰωάννῃ. Αὐτὸν οὖν ἱκέτευε σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἠμῶν.
Τῷ καιρῷ ἐκεινῳ, ἠνάγκασεν ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς Μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. Καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους, ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος κατ᾿ ἰδίαν προσεύξασθαι. Ὀψίας δὲ γενομένης μόνος ἦν ἐκεῖ. Τὸ δὲ πλοῖον ἤδη μέσον τῆς θαλάσσης ἦν, βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων· ἦν γὰρ ἐναντίος ὁ ἄνεμος. Τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς ἀπῆλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης. Καὶ ἰδόντες αὐτὸν οἱ Μαθηταὶ ἐπὶ τὴν θάλασσαν περιπατοῦντα, ἐταράχθησαν, λέγοντες ὅτι φάντασμά ἐστι· καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν. Εὐθέως δὲ ἐλάλησεν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων· Θαρσεῖτε· ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε. Ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ ὁ Πέτρος, εἶπε· Κύριε, εἰ σὺ εἶ, κέλευσόν με πρός σε ἐλθεῖν ἐπὶ τὰ ὕδατα. Ὁ δὲ εἶπεν· Ἐλθέ. Καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ πλοίου ὁ Πέτρος, περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ὕδατα, ἐλθεῖν πρὸς τὸν ᾿Ιησοῦν. Βλέπων δὲ τὸν ἄνεμον ἰσχυρὸν, ἐφοβήθη· καὶ ἀρξάμενος καταποντίζεσθαι ἔκραξε λέγων· Κύριε, σῶσόν με. Εὐθέως δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐκτείνας τὴν χεῖρα, ἐπελάβετο αὐτοῦ, καὶ λέγει αὐτῷ· Ὀλιγόπιστε, εἰς τί ἐδίστασας; Καὶ ἐμβάντων αὐτῶν εἰς τὸ πλοῖον ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος· Οἱ δὲ ἐν τῷ πλοίῳ ἐλθόντες προσεκύνησαν αὐτῷ λέγοντες· Ἀληθῶς Θεοῦ Υἱὸς εἶ. Καὶ διαπεράσαντες ἦλθον εἰς τὴν γῆν Γεννησαρέτ.
Μαρτύρησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού (117 – 138). Η μητέρα Σοφία, τίμια και θεοσεβής γυναίκα, γρήγορα χήρεψε και με τις τρεις κόρες της ήλθε στη Ρώμη. Εκεί καταγγέλθηκαν ως φημισμένες χριστιανές.
Ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη ἢ Αἰκατερίνη τῆς Ἀλεξάνδρειας, γνωστὴ καὶ ὡς Μεγαλομάρτυς Ἁγία Αἰκατερίνη καὶ κατὰ τοὺς ὑμνολόγους τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας Αἰκατερίνα, πιστεύεται ὅτι ὑπῆρξε σημαντικὴ στοχάστρια κατὰ τὸν πρώιμο 4ο αἰῶνα.