Εγκύκλιοι

Εγκύκλιον Σημείωμα – Μήνυμα ἐπί τῷ νέῳ ἔτει 2024

από

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ

ΜΗΝΥΜΑ ΕΠΙ ΤΩ ΝΕΩ ΕΤΕΙ

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Τό ἔλεος τοῦ Τρισαγίου Θεοῦ μᾶς ἀξιώνει γιά μιά ἀκόμη φορά στό διάστημα τῆς ἐπιγείου ζωῆς μας νά εἰσέλθουμε μέ αἰσθήματα κατά Θεόν ἐλπίδος σέ μία νέα χρονιά. Ὁ κόσμος καί ὁ χρόνος εἶναι δύο πραγματικότητες πού ἦλθαν στήν ὕπαρξη, ἀπό τήν οὐσιοποιό, ἀγαθοποιό καί παντοδύναμη ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνος παρήγαγε τά σύμπαντα «ἐξ οὐκ ὄντων» στό εἶναι. Πρίν ἀπό τήν δημιουργία τοῦ κτιστοῦ κόσμου, ἀοράτου καί ὁρατοῦ, δέν ὑπῆρχε ὁ χρόνος, παρά μόνον ὁ Τριαδικός Θεός. Στόν ἅγιο Θεό δέν ὑπάρχει ἡ ἔννοια τοῦ χρόνου. Ἐκεῖνος ὑπέρκειται τοῦ χρόνου καί ὡς δημιουργός του παραμένει ὑπέρχρονος, αἰώνιος, ἀμετάβλη­τος καί ἀδι­άδοχος. Ἡ ὕπαρξις τοῦ χρόνου συνδέεται μέ τήν γέννηση, πρόοδο καί τόν τελικό σκοπό τῶν ὄντων. Ὁ ἕνας κατά τήν οὐσίαν Τριαδικός Θεός, δηλαδή ὁ ἐξ οὗ τά πάντα Θεός Πατήρ, ὁ δι’ οὗ τά πάντα Θεός Λόγος καί ὁ ἐν ᾧ τά πάντα Ἅγιον Πνεῦμα, ἐποίησε τά πάντα καλά λίαν καί ἔθεσε ὡς κορωνίδα τοῦ δημιουργικοῦ Του ἔργου τόν κατ’ εἰκόνα Αὐτοῦ πλαστουργηθέντα καί πρός τήν ὁμοίωσιν Αὐτοῦ κληθέντα ἄνθρωπο. Ἡ ἐν χρόνῳ φιλάνθρωπος καί σωτηριώδης φανέρωσις τοῦ Θεοῦ στό θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. 13, 8), ἐξαγιάζει τόν χρόνο καί τόν τοποθετεῖ στήν σωστή του προοπτική.
 
Μέ τήν ἐν χρόνῳ γέννηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ δίδεται μία νέα σωτηριολογική καί φιλάνθρωπη προοπτική καί δυναμική στόν χρόνο. «Ὁ ἄναρχος ἄρχεται καί ὁ Λόγος σαρκοῦται»! Μέ αὐτόν μάλιστα τόν πάνσοφο καί φιλάνθρωπο τρόπο ὁ χρόνος μεταβάλλεται σέ «καιρόν εὐπρόσδεκτον σέ ἡμέρα σωτηρίας» (Β’ Κορ. 6, 2).  Ὁ ἄνθρωπος μέσα ἀπό τήν πίστη στόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, «ὅς ἐστιν εἰκών τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀορά­του» (Κολ. 1,15) καί τήν μετοχή του στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, πού ὡς ἡ καινή κτίσις φανερώνει καί ὑπηρετεῖ ἐν κόσμῳ καί χρόνῳ τό μυστήριο τοῦ Χριστοῦ, μπορεῖ χαρισματικῶς νά γίνεται ἔνθεος, νά ὑπερβαίνει τήν φθορά καί τόν φόβο θανάτου, νά ἐπιτυγχάνει τοῦ τέλους του, νά φθάνει στήν καθ’ ὁμοίωση Θεοῦ μακαρία καί ἀτελεύτητη ζωή, στούς «καινούς οὐρανούς καί γῆν καινήν…ἐν οἷς δικαιοσύνη κατοικεῖ» (Β’ Πετρ. 3, 13). Ὁ ἄνθρωπος κα­λεῖται νά ἀγωνισθεῖ ἐν Χριστῷ καί μετά πάντων τῶν ἁγίων, μέσα στόν ἁ­γιασμένο χωροχρόνο τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ γιά τήν πνευ­ματική καί ὀντολογική του ἀνακαίνιση καί σωτηρία. Ἔτσι ὁ χρόνος ἐξαγιάζεται καί ἀποκτᾶ οὐ­σιαστικό νόημα, ὀμορφιά καί ἀξία.
 
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
 
Ὁ χρόνος τῆς παρούσης ζωῆς χαρί­ζεται καί πιστώνεται, ἀπό τήν θεία ἀγάπη στόν καθένα μας ὥστε νά τόν ἀξιοποιήσουμε πρός χάριν τῆς σωτηρίας. Μέ αὐτό τόν τρόπο τό παροδικό καί τό ἐφήμερο, ὑπηρε­τοῦν τό οὐρά­νιο καί τό αἰώνιο. Μέσα στήν ἁγία Ἐκ­κλησία μας, ὅπου τά πάντα φωτίζονται, ἁγιάζονται, μεταμορφώνονται καί καινο­ποιοῦνται ἀπό τό ἀνέ­σπερο φῶς τοῦ Χριστοῦ, διδασκόμεθα νά ζοῦμε ἀγωνιζόμενοι πνευματικῶς γιά «τό νῦν», ὡς ἀληθῆ πρόγευση καί στά­διο προετοιμασίας τοῦ ἀτελεύτητου «ἀεί» τῆς ὑπέρχρονης Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
 
Εὔχομαι, ἐγκαρδίως καί πατρικῶς, ὁ φιλάνθρωπος Θεός, νά εὐλο­γήσει πλουσίως τό νέο πολιτικόν ἔτος 2024 ἀπό τόν ἀκένωτο πλοῦτο τῆς ἀγάπης Του, ὥστε νά εἶναι γιά ὅλους μας, τόν ἱερό κλῆρο, τίς μοναστικές ἀδελφότητες, τούς ἄρχοντες καί τόν φιλό­χριστο λαό τῆς ἁγιοφυλάκτου καί ἐνδόξου ἐπαρχίας μας, ἀλλά καί γιά τήν πατρίδα μας καί τόν κόσμο ὁλόκληρο, ἔτος θερμουργοῦ πίστεως, εὐλογίας, μετανοίας, πνευματικῆς προκοπῆς, σωτηρίας, εἰρήνης, ἀγά­πης, ὑγείας καί εὐημερίας.
 
Εὐλογημένο καί σωτήριο τό νέο ἔτος 2024.
Μετ’ εὐχῶν ἐγκαρδίων καί ἀγάπης πολλῆς
 
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος

Εγκύκλιον Σημείωμα – Πνευματική διδαχή επί τοις Χριστουγέννοις 2023

από

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ

ΑΓΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2023

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ

«Χριστός γεννᾶται δοξάσατε· Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε· Χρι­στός ἐ­πί γῆς ὑ­ψώ­θη­τε…» (Ἁγ. Γρη­γο­ρί­ου Θε­ο­λό­γου, Λό­γος 38, Εἰς τά Θε­ο­φά­νι­α, εἴ­τουν Γε­νέ­θλι­α τοῦ Σω­τῆ­ρος).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Χαρά καί εὐλογία φωτίζουν σήμερα τίς καρδιές μας καθώς ἑορτά­ζουμε τήν μεγαλώνυμο Μητρόπολη τῶν ἑορτῶν, τά ἅγια Χριστούγεννα. «Σήμερον ὁ Θεός ἐπί γῆς παραγέγονε καί ἄνθρωπος εἰς οὐρα­νούς ἀναβέβηκε» ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας (Τροπάριο Λιτῆς τῶν Χριστουγέννων). «Τό μέγα τῆς εὐσεβείας μυστήριον» (Α’ Τιμ. 3, 16), ἡ ἐνανθρώπηση δηλαδή τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἡ ἀνερμήνευ­τη σύλληψη καί ἡ ἀνέκφραστη γέν­νηση, πιστοποιοῦν μέ τόν πιό ἐπίσημο τρόπο τόν ἀνεξάντλητο πλοῦτο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τό ἀν­θρώπινο γένος, χάριν τοῦ ὁποίου τέμνει τήν ἱστορία καί ὑπερβαίνει τούς νόμους τῆς φύσεως.

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος καθώς ζεῖ μέσα στόν ραγ­δαίως μεταβαλλόμενο καί ταρ­α­χώδη κόσμο τῶν θεαματικῶν τεχνολογικῶν ἐπιτυ­χιῶν ἀλλά καί τῶν τραγικῶν ἠθικῶν πτώσε­ων, βιώνει ἀπό τήν μία πλευρά μιά ἐπίπλαστη καί ἐν πολλοῖς εἰκονική πραγματικότητα εὔ­θραυστης εὐτυχίας, πού ἀφορᾶ ἕνα μικρό μέρος τῶν ἀνθρώπων καί ἀπό τήν ἄλλη τήν ἀνασφάλεια, τόν φόβο καί τήν ἀγω­νία, προσωπική καί συλλογι­κή, γιά τό αὔριο πού φαντά­ζει τόσο ἀπρόβλε­πτο καί συνάμα δύσκο­λο γιά τούς περισσοτέρους. Σέ ὁλόκληρο τόν πλανήτη μας, οἱ ἀπανωτές κρίσεις, ἠθικές, πολεμικές, γεωπολιτικές, οἰκονομικές, οἰκολογικές, πολιτικές, ὑγειονομικές, ὅπως καί ἡ κλιματική ἀλλαγή καί οἱ καταστροφικές ἐπιπτώσεις της, ἐντείνουν τίς ἀβεβαιότητες καί βαθαίνουν τήν ἀγωνία μας. Βρισκόμαστε, κυριολεκτικῶς, σέ ἕνα ἰδιαιτέρως κρίσιμο καί μεταβατικό σημεῖο στήν πορεία τῆς ἀνθρωπότητος. Οἱ ἀντινομίες τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, οἱ πρωτοφανεῖς ἠθικές προκλήσεις καί παρεκκλίσεις τῶν καιρῶν μας, ἡ προβολή καί προώθηση ἑνός τρόπου ζωῆς χωρίς Θεό, ἡ ἀλλοίωση τοῦ ἦθους καί ἡ ἀπομείωση τοῦ ἀξιακοῦ ὁρίζοντος τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἀποϊεροποίηση τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καί ἡ ἐπιχειρουμένη μετατροπή του σέ χρηστικό ἐργαλεῖο καί ἀριθμητική μονάδα, χωρίς ἄρωμα οὐρανοῦ καί προοπτική αἰωνιότητος, ἀλλά καί ἡ ὁδύνη πού πολλαπλασιάζεται σέ πολλά μέρη τοῦ κόσμου ἀπό τούς πολέμους, τήν βία, τήν βαρβαρότητα, τίς ἀνισότητες, δημιουργοῦν ἕνα πνιγηρό κλῖμα.

Μέσα σέ αὐτό τό κλῖμα ἑορτάζουμε καί ἐφέτος στόν λειτουργικό χρόνο τῆς Ἐκκλησίας μας τήν Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου μας. Τό μυστήριο τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως εἶναι ἕνα βαθειά οἰκουμενικό γεγονός. Μέ τήν Γέννησή Του ὁ Χριστός φανερώνεται στόν κόσμο ὡς ἡ σεσαρκωμένη ἀγάπη, ἡ δικαιοσύνη, ἡ εἰρήνη, ἡ καταξίωση, ὁ ἁγιασμός. Προσλαμβάνει σωστικῶς τόν ἄνθρωπο καί τήν δημιουργία ὁλόκληρη ὡς δημιουργήματά Του. Μέ τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ὁ ἴδιος ὁ Θεός στό πρόσωπο τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ Του, ἀποκαλύπτεται στόν κόσμο, πτωχεύει καί κενώνεται γιά τόν πνευματικό καί ὀντολογικό πλουτισμό τοῦ ἀνθρώπου. Γιά νά ζήσει ὁ ἄνθρωπος! Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Χριστός δέν ἀποκαλύπτει μόνο τήν φιλανθρωπία, τήν δικαιοσύνη, τήν σοφία καί τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά γίνεται ὁ ἴδιος τό σαρκωμένο παράδειγμα τῆς ταπεινῆς ἀγάπης γιά τόν ἄν­θρωπο μέ σκοπό τήν ἀνάπλαση καί ἀνακαίνιση ὁλοκλήρου τῆς δημιουργίας. Μόνο ἄν πραγματικά ὁ ἄνθρωπος ἀγαπήσει τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπό του ὅπως τόν ἑαυτό του (Μκ. 12, 31), μπορεῖ νά λειτουργήσει ὡς παιδί Θεοῦ, δημιουργικά, δίκαια καί εἰρηνικά. Συνεπῶς ὀφείλουμε ὄχι μόνο νά ὁμιλοῦμε μέ ἕναν θεωρητικό τρόπο γιά τήν ἀγάπη, τήν δικαιοσύνη καί τήν εἰρήνη, ἀλλά πρωτίστως νά γινόμεθα τά ἔμψυχα παραδείγματα τῆς δικαιοσύνης, τῆς ἀγάπης καί τῆς εἰρήνης μέσα στόν κόσμο (Μτ. 5, 13). Ἡ Ἐκκλησία, ὡς τό μυστικό Σῶμα τοῦ γεννηθέντος Σωτῆρος, εἶναι «ἡ μικρά ζύμη», πού «ὅλον τό φύραμα ζυμοῖ» (Γαλ. 5,9). Ζυμώνει καί ἀναπλάθει ὅλη τήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου καί ὑπερκαλύπτει τίς ἀνάγκες του. Καί αὐτό γιατί τόν ἐλευθερώνει ἀπό τά πάθη του, καθαρίζει τόν νοῦ καί τήν καρδιά του, τόν φωτίζει, τόν ἁγιά­ζει, τόν χριστοποιεῖ.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ ἁγία μητέρα μας ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νά ζήσουμε ὅλοι τήν ἐν Χριστῷ καινούργια ζωή ἑνωμένοι χαρισματικῶς μέ τόν σαρ­κωμένο Θεό μας. Νά πορευόμαστε στόν δόλιχο τῶν ἀξιῶν τῆς παραδεδο­μένης ἀπό τούς ἁγίους τῆς πίστεώς μας, διακονοῦντες μέ ταπεινό φρόνημα τό κάλλος τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καί τά οὐσι­ώδη τῆς ζω­ῆς, ἐμπνεόμενοι ἀπό ἐκείνη τήν ἁγία πίστη μας καί τούς ἁγίους μας πού εἶναι τό ἐφηρμοσμένο Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Μέ τόν Κύριό μας συμπαραστάτη καί ὁδηγό ἔχουμε ὅλες τίς προϋποθέσεις καί ὅλες τίς δυνατότητες νά ζήσουμε τό χαροποιό καί ἐλπιδοφόρο μήνυμα τῆς σημερινῆς μεγάλης ἑορτῆς. Μήνυμα ζωῆς, χαρᾶς, ἐλπίδος. Ὁ Θεός στήν γῆ καί ὁ ἄνθρωπος στόν οὐρανό. «Ἐκεῖνος ἐνηνθρώπισεν ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν» (Μ. Ἀθα­νασίου, Λόγος περί τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου, PG 25, 96). Εὐτυχῶς σέ κάθε ἐποχή ὑπάρ­χουν ἀκόμη ἐκείνοι οἱ ὀλίγοι, πού κρατοῦν ἀμό­λυντη ἀπό τό ἠθικό καί φυσικό κακό, τήν εὐλογημένη «μα­γιά» τοῦ ἀν­θρώπινου γένους καί τήν αὐθεντικότητα τοῦ κάλλους του. Καί ὅ­λοι αὐ­τοί, οἱ λίγοι καί ἀμέτρητοι, οἱ ἅγιοι μας, ὁ καθένας ἀπό τό μετερίζι του, ζυμώνουν, μαζί μέ τόν Σωτῆρα μας Χριστό, τό φύραμα τῆς ζωοποιοῦ ἐλπίδος, παλεύουν κυριολεκτι­κῶς γιά ἕνα ἁγιασμένο αὔ­ριο, ἀγωνίζονται νά γεφυ­ρώσουν τά χάσματα, νά ἑνοποιή­σουν τά διεστῶτα, νά ἱεροποιήσουν καί νά ἁγιάσουν ἐν Χρι­στῷ Ἰησοῦ καί διά τοῦ Χριστοῦ τόν κόσμο ὁλόκληρο.

Εὔχομαι πατρικῶς σέ ὅλους σας εὐλογημένα καί ἅγια Χριστούγεννα πίστεως, ἀγάπης καί πνευματικῆς θαλπωρῆς.

Ἡ χάρις τοῦ γεννηθέντος Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ, εὔχομαι νά φωτίζει καί νά ἁγιάζει τήν ζωή σας.

Διάπυρος πρός τόν γεννηθένα Κύριο εὐχέτης σας.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος