Εγκύκλιοι

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ
ΕΠΙ ΤΗ ΛΑΜΠΡΟΦΟΡΩ ΑΝΑΣΤΑΣΕΙ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ
ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἔχοντας διαπλεύσει ψυχοφελῶς μέ τήν χάρη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ «τό τῆς νηστείας μέγα πέλαγος», ἀξιωνόμεθα νά φθάσουμε στή μεγάλη καί χαρμόσυνη ἑορτή τῆς λαμπροφόρου Ἀ­ναστάσεως. Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, στολισμένη μέ τό ἀπαστρά­πτον φῶς τοῦ ἀναστάντος Νυμφίου της προσκαλεῖ ὅλους μας νά ἑορτάσουμε μαζί μέ τούς πλησιοθέους ἀγγέλους, τόν ἀστερόεντα οὐρανό καί τήν μυροβόλο κτίση, τήν θριαμβευτική νίκη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ διαβόλου, τῆς φθορᾶς καί τοῦ θανάτου. Δικαίως τό χρυσό στόμα τῆς Ἐκκλησίας μας πανηγυρίζει σήμερα λέ­γοντας: «Ἀνέστη Χριστός καί ζωή πολιτεύεται!».

Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου
Σερρῶν καί Νιγρίτης κ. Θεολόγου

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

Οἱ λίγες αὐτές, μεστοῦ ὅμως περιεχομένου, λέξεις μᾶς μυστα­γω­γοῦν στό ἄφθαστο κάλλος τοῦ μεγάλου θαύματος τῆς λαμπρο­φόρου Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας. Συγχρόνως ὅμως μᾶς προσκαλοῦν νά ζήσουμε ἐμπειρικῶς καί τίς συγκλονιστικές συνέπειες αὐ­τοῦ στήν ζωή μας. Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας εἶναι κάτι πού ξε­περνᾶ τά πεπερα­σμένα ὅρια τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς. Εἶναι ἕνα πανθαύμαστο ἔργο τῆς παντοδυνάμου ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Κάθε προ­σπάθεια λογικῆς κατανοήσεως τοῦ ὑπερφυσικοῦ αὐτοῦ γεγονότος μᾶς ὁδηγεῖ μακρυά ἀπό τόν οὐσιαστικό στόχο, πού εἶναι νά βιώσου­με τό θαῦμα καί τίς συνέπειές του στήν ζωή μας μέ πνευματικούς ὅρους. Ὅλοι οἱ ἅγιοί μας πίστευσαν δυνατά καί ἔδωσαν στόν πρω­τουργό αὐτοῦ τοῦ θαύματος, Ἰησοῦ Χριστό, τήν καρδιά τους. Ἐγνώ­ρισαν οὐσιαστικῶς τόν Χριστόν καί τήν δύναμιν τῆς ἀναστάσεως Του, ὅπως προτρέπει ὅλους μας ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Φιλ. 3, 10), ὁ ὁποῖος ἔκθαμβος ἐρωτᾶ: «ποῦ σοῦ θάνατε τό κέντρον;». Καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος, τό χρυσό στόμα τοῦ Παύλου, ἀπαντᾶ: «Ἀνέστη Χρι­στός καί σύ καταβέβλησαι!». Αὐτή ἡ ἀκλόνητη βεβαιότητα στό θαῦ­μα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας, πού ἀποτελεῖ καί τόν ἀκρογω­νιαῖο λίθο τῆς πίστεώς μας, ἐνισχύει καί φωτίζει διαχρονικῶς τήν πορεία, τήν διακονία καί τήν μαρτυρία τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ στό ἀνθρώπινο γίγνεσθαι. Αὐτή ἡ νίκη τῆς ἀναστάσεως, νίκη ἀμε­τάκλητη καί τελεσίδικη κατά τοῦ θανάτου καί τῆς φθορᾶς, χαρίστη­κε ἀπό τόν Σωτῆρα μας Χριστό σέ ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γέ­νος.Ὅλοι θά ἀναστηθοῦμε! Τήν ἀνάσταση ὅμως, τῶν ἀναλογιῶν βε­βαίως τηρουμένων, θά τήν ζήσουμε μέ τρόπον παρόμοιον ὅπως καί τήν γέννησή μας. Ὅπως ἀκριβῶς δέν ἐπιλέγουμε τήν εἴσοδό μας στόν παρόντα κόσμο ἀλλά μόνον τόν τρόπον πού θά ζήσουμε σέ αὐ­τόν, ἔτσι καί ἡ κοινή ἀνάστασις ἀποτελεῖ μέν δῶρο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ σέ ὅλους μας, ἡ ἐπιλογή ὅμως τοῦ τρόπου πού θά τήν ζήσουμε ἐξαρτᾶται ἀπό ἐμᾶς. Ἀπό τήν καλή χρήση τοῦ αὐτεξουσίου, τήν κα­τάλληλη προετοιμασία καί τήν δεκτικότητά μας. Κριτήριο καί μέτρο θά εἶναι ἡ ἐλεύθερη στάση μας ἀπέναντι στόν Χριστό και ἡ ἐνσυνεί­δητη μετοχή μας στό μυστήριο τῆς ἀγάπης Του. Λέγει ὁ ἅγιος Μά­ξιμος ὁ ὁμολογητής σχετικῶς: «Ὁ μέν Θεός κατά μίαν ἀπειροδύνα­μον τῆς ἀγαθότητος βούλησιν πάντας συνέξει καί ἀγγέλους καί ἀν­θρώπους, ἀγαθούς τε καί πονηρούς. Οὗτοι δε πάντες οὐκ ἴσως μεθέ­ξουσιν Θεοῦ, τοῦ διά πάντων ἀσχέτως χωρήσαντος, ἀλλ’ ἀναλόγως ἑαυτοῖς» (Μαξίμου ὁμολογητοῦ. Κεφάλαια διάφορα 4, 51-53, PG 90). Ἡ Ἀνάσταση δέν ἀφορᾶ οὐσιαστικῶς τόν ἴδιο τόν Χριστό. Δέν τήν εἶ­χε ἀνάγκη. Ἐκεῖνος μέ τήν δύναμη τῆς θεότητός Του ἀνέστησε τήν ἀνθρώπινη φύση Του καί μαζί «παγγενῆ τόν Ἀδάμ». Ἡ ἀνάστασή Του εἶναι ἕνα βαθιά ὑπαρξιακό γεγονός, δώρημα, δύναμη, δυνατό­τητα πού χαρίσθηκε ἀπό τόν Κύριό μας συνολικῶς στόν ἄνθρωπο, γιά χάρη τοῦ ὁποίου ὁ Σωτῆρας μας ἐνανθρώπησε, σταυρώθηκε, ἀπέθανε καί ἀνέστη. Ἡ ἀνάσταση δέν ἔχει νόημα γιά τόν φύσει ἀ­θάνατο Θεό, ἀλλά μόνον γιά τόν ἄνθρωπο. Ἡ θεία φύση ἐνίσχυσε τήν ἀδιαιρέτως, ἀτρέπτως, ἀναλλοιώτως καί ἀσυγχύτως ἑνωμένη μαζί Της ἀνθρώπινη φύση τοῦ θεανθρώπου Χριστοῦ. Αὐτή ἡ καθα­ρή, παναγία καί ἀμόλυντος ἀνθρωπίνη φύση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἑνωμένη βεβαίως πάντοτε μέ τήν θεότητα, ἐνίκησε τόν διά­βολο καί τόν θάνατο. Ὁ πρῶτος Ἀδάμ στόν Παράδεισο νικήθηκε ἀπό τόν διάβολο διά τῆς ἁμαρτίας καί ἀπέθανε. Ὁ ἔσχατος Ἀδάμ, ὁ ἀναμάρτητος θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός, ἐνίκησε κατά κράτος τόν διάβολο καί χάρισε στόν ἄνθρωπο τήν δυνατότητα, ἑνωμένος μαζί Του νά νικᾶ καί ἐκεῖνος τόν διάβολο καί τά σκοτεινά ἔργα του. Μέ τήν μυστηριακή συμμετοχή μας στήν ζωή τοῦ Χριστοῦ μέσα στήν ἁγία ὀρθόδοξο Ἐκκλησία μας, πού εἶναι καί ὀνομάζεται Ἐκ­κλησία τῆς Ἀναστάσεως, γινόμεθα ἕνα Σῶμα μαζί Του καί προγευό­μεθα τῆς χαρᾶς «τοῦ πάντοτε μετά Χριστοῦ εἶναι». Βιώνοντας μέ αὐ­τόν τόν τρόπο τό θαῦμα τῆς Ἀνα­στάσε­ως ζοῦμε τό μεγαλεῖο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τά αἰώνια δεσμά τῆς ἁμαρτίας, τῆς φθορᾶς καί τοῦ θανάτου, μᾶς συνεζωοποίησε, μᾶς συ­νανέστησε σέ μία καινούργια ἐν Χριστῶ ζωή. Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυ­ρίου ἀποτε­λεῖ τό ἔνδοξο προανάκρουσμα καί τῆς δικῆς μας ἀναστά­σεως, κα­θώς στόν ἀναστάντα Κύριό μας δόθηκε «πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. 28, 18). Ἐκεῖνος παραμένει λυτρωτικά κοντά μας διά τῆς Ἐκκλησίας Του κάθε στιγμή τῆς ζωῆς μας.

Μέσα στήν ἀναστάσιμη ἀτμόσφαιρα ἄς πλατυνθοῦν οἱ ψυχές μας, γιά νά νιώσουμε ἀμεσότερα τό μεγαλεῖο τῆς ἀναστα­σίμου χαρᾶς. Ἡ ἀναστάσιμη αὐτή χαρά δέν ἐπιβάλλεται. Βιώνεται μόνον καρδιακῶς. Μεταλαμπαδεύεται. Χαρίζεται. Ὅπως τό ἀνέσπε­ρο φῶς τῆς Ἀναστάσεως. Μέ τήν ὀρθόδο­ξη πίστη καί ζωή μας, δοξολογοῦ­ντες τόν ἐνδόξως ἐκ νεκρῶν ἀνα­στάντα Χριστό καί ἑορτάζοντες τήν ἀνάστασή Του «μή ἐν ζύμῃ κα­κίας καί πονηρίας, ἀλλ’ ἐν ἀζύμοις εἰλικρινείας καί ἀληθείας» (Α’ Κορ. 5, 8) ἄς μεταφέρουμε αὐτή τήν χαρά καί τήν χάρη τῆς Ἀναστά­σεως στήν κλονιζομένη κοινωνία μας.

Χριστός Ἀνέστη! Ἀληθῶς Ἀνέστη!

Μέ πατρικές καί ἀναστάσιμες εὐχές καί εὐλογίες.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ

Πρός τόν ἱερόν κλῆρον, τίς μοναστικές ἀδελφότητες καί τόν φιλό­χριστον λαόν τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.

«Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα». (Ἰδιό­μελον τῶν αἴνων τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς).

Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί ἀδελφοί,

Ἡ φιλόστοργη πρόνοια τοῦ Κυρίου μᾶς ἀξιώνει καί πάλιν ἐφέτος νά δρασκελίσουμε τό κατῶφλι τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσ­σαρακοστῆς καί νά εἰσέλθουμε στό ὁλό­φωτο στάδιο τῶν ἁγίων ἀρε­τῶν, ὅπου μᾶς μυσταγωγεῖ ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας, ὁ λόγος τῆς ὁποί­ας εἶναι ἕνα κάλεσμα πίστεως, ἀγάπης, μετα­νοίας καί σωτηρίας. Ἡ Ἐκκλησία μας μέ περισσή φροντίδα διαζώζει καί κηρύττει τούς λό­γους τοῦ θεανθρώπου Ἰησοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶπε: «Μετανο­εῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 4, 17). Ὁ δε λόγος περί μετα­νοίας εἶναι λόγος ἀληθεί­ας, ἐλευθερίας, ζωῆς, δυνάμεως καί σωτη­ρίας καί ἀπευθύνεται σέ ὅλους μας, καθώς «οὐδείς καθα­ρός ἀπό ρύ­που κἄν μία ἡμέρα ἡ ζωή αὐ­τοῦ» (Ἰώβ 14, 4-5). Ἡ ἁγία μητέρα μας Ὀρθόδοξος Ἐκκλη­σία διδά­σκει ὅτι ἡ ἁμαρτία, ὡς ὀντο­λογική ἀπομά­κρυνση καί ἀποξένωση ἀπό τόν Θεό, ὡς ἄρνη­ση τῆς ἀγάπης Του, ρυπαίνει, πληγώνει, σκοτίζει καί ἀρρωσταίνει τήν ἀν­θρώπινη ψυχή. Ὁ ρύπος αὐτός ἐμποδίζει τόν ἄνθρωπο νά προσεγγί­σει τόν ἅγιο Θεόν. Στό πολύ διδακτικό συνα­ξάριο τῆς ἁγί­ας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας δια­βάζουμε ὅτι ἡ ἁμαρτωλή ζωή της, τήν ἐμπόδιζε νά εἰ­σέλθῃ καί νά προσκυνήσῃ στόν Ναό τῆς Ἀναστάσεως. Ἡ ἁμαρτία πράγματι ἐμποδίζει τόν ἄνθρωπο νά πλησιάσει τόν Θεό, γεμίζει τήν ψυχή του ταραχή, φυγαδεύει τήν εἰρήνη, ἀδρανο­ποιεῖ τήν προσευχή, ψυχραί­νει τήν ἀγάπη, καλλιεργεῖ τήν φιλαυτία καί ὅλα τά πάθη, τόν ἀποστερεῖ τῆς ζωογονούσης χάριτος καί τῆς εὐ­λογίας τοῦ Θεοῦ.

Στόν πνευματικό μας αὐτόν ἀγώνα δέν εἴμεθα ὅμως μόνοι. Ἐνισχυόμεθα καί ἐμπνεόμεθα ἀπό τήν χάριν τοῦ Θεοῦ. Θεμέλιο αὐτοῦ τοῦ ἀγῶνος εἶναι ἡ ἀρετή τῆς μετανοίας. Αὐτή ξεκινᾶ ἀπό τήν συνειδητοποίηση ὅτι ἡ μακράν τοῦ Θεοῦ ἄσωτος ζωή εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο μία ἐπικίν­δυνη καί καταστροφική περιπέτεια, πού μόνο συμφορές, ἀπογοήτευση, ὑπαρξια­κή μο­ναξιά, ἐνοχές, πνευματικό κατακερματι­σμό καί θρῆνο τοῦ προ­σφέρει. Ὁ ἄνθρωπος φεύγοντας μακριά ἀπό τό σπίτι τοῦ οὐρανίου Πατέρα του, στήν ξένη χώρα τῆς ἁμαρτίας, ἀγριεύει κατά τήν ψυχήν, ἐκδαπανᾶται σέ ἄσκο­πες περι­πλανήσεις, χρεωκο­πεῖ πνευματικῶς καί σωματικῶς, λιμοκτονεῖ, πληγώνει καί πληγώ­νεται, ἀσχημονεῖ πρός τήν φύση καί τόν συ­νάνθρωπο, ἀμαυρώνει τήν ἔσωθεν εὐγένεια καί ἐν τέλει ἀποκτηνώ­νε­ται καί δαιμονοποιεῖ­ται. Ἡ μετάνοια ὡς ἐπιλογή ἐλευθερίας προϋ­ποθέτει βαθειά γνώση τοῦ ὕψους γιά τό ὁποῖο πλαστήκαμε ἀλλά καί τοῦ ὑπαρξιακοῦ βάθους πού μᾶς ἔριψε ἡ ἁμαρτία. Ἡ πραγματι­κή με­τάνοια εἶναι μία ὑπεύ­θυ­νη καί βαθειά συνειδητοποιημένη στα­ση ὁλόκληρης τῆς ζωῆς μας, πού ἐκφράζεται στήν πράξη μέ τήν εἰλικρινῆ ὁμολογία καί παραδοχή ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τῆς ἀποτυχίας μας νά πραγματώ­σουμε τόν σκοπό τῆς ζωῆς μας, μέ τό χαροποιόν πένθος, τήν συν­τρι­βή καί τά καθαρτικά δάκρυα πού προέρχονται ἀπό τήν πραγματική ἐπίγνωση τῆς πνευ­ματι­κῆς μας φτώχειας, μέ τήν ἀληθῆ ταπεινο­φροσύνη πού συν­τρί­βει τόν ψυχοκτόνο ἐγωισμό, μέ τήν ἀπόφαση ἐπιστροφῆς στό πα­τρικό μας σπίτι, μέ τήν ἐμπιστο­σύνη μας στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς περιμένει πάντοτε μέ ἀνοιχτή ἀγκαλιά.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Τό πνευματικό στάδιο τῶν ἀρετῶν ἄνοιξε. Ἡ ἁγία μας Μη­τέρα Ἐκκλησία καλεῖ ὅλους μας νά εἰσέλθουμε σ’ αὐτό τό στάδιο, μέ χα­ρά, γενναῖο φρό­νημα, πνευματική φιλοτιμία καί νά ἀγωνι­σθοῦμε γιά τήν σωτηρία μας. Ἡ θεάρεστος νηστεία, ἡ θερμή προ­σευχή, ἡ φι­λάδελφη ἐλεημοσύνη, ἡ καθαρή ἐξομολόγηση, ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ἡ καρδιακή συμμετοχή μας στό πλούσιο λει­τουργικό πρό­γραμμα τῆς Ἐκκλησίας μας καί κυρίως στήν ψυχοτρόφο Τράπεζα τοῦ Κυρίου, ἡ ἀνεξικακία καί συγχω­ρητικότητα πρός ὅλους, ἡ ἀπο­φυγή τῆς κατά­κρίσεως καί προπάντων ἡ πρός τόν Θεόν πίστη καί ἀγάπη, ἀποτε­λοῦν τό πνευματικό μας ὁπλοστάσιο μέ τό ὁποῖο θά μπορέσουμε, τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος, νά ἀντιμετω­πίσουμε νικη­φόρα τίς μεθο­δεῖες καί τά ἔργα τοῦ πονηροῦ.

Εὔχομαι, ἀδελφοί μου καί παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα, διά τῆς πανσθενουργοῦ χάριτος τοῦ Κυρίου μας νά διέλθετε ὅλοι σας τήν ψυχωφελῆ καί σωτήριο αὐτή περίοδο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους μέ ἀπερικλόνητη ὑγεία, πνευματική καί σωματική, μέ δύ­ναμη, ὑπομονή καί εἰρήνη στήν καρδιά σας. Ὁ δε φιλάν­θρωπος Δε­σπότης καί Κύριος τῆς ζωῆς μας ἄς εἶ­ναι ὁ ἐμπνευστής, βοηθός, σκεπαστής καί συμπαραστάτης σ’ αὐ­τή τήν ἁγία πορεία, πού ἔχει ὡς τελικό προορισμό τό κοσμοσωτήριο Πάθος καί τήν λαμπρο­φόρο Ἀνάστασή Του, ὅπου εἴθε ὅλοι μας νά συναντηθοῦμε εὐφραι­νόμενοι καί ἀπα­στράπτοντες τήν καλήν καί εὐπρεπεστάτην ἀλλοίωσιν. Ἀμήν.

Εὐλογημένη καί σωτήρια Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Καλή Ἀνάσταση!

Διάπυρος εὐχέτης ὅλων σας πρός τόν Κύριον

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος